Co to jest periodontologia?
Periodontologia to jedna ze specjalności stomatologicznych, zajmująca się profilaktyką,
wykrywaniem oraz leczeniem chorób przyzębia.
Do tkanek, wchodzących w skład przyzębia (tworzącego aparatu więzadłowy- utrzymujący
ząb) zaliczymy:
– dziąsło,
– ozębną,
– kości wyrostka zębodołowego,
– cement korzeniowy.
Tkanki okołozębowe mają za zadanie:
– zakotwienie zęba w zębodole, – budowę łuków zębowych,
 – zapewnienie bariery przeciw wnikaniu mikroorganizmów i powstawaniu infekcji
– odczuwaniu bólu, ucisku, dotyku
Do chorób przyzębia zaliczmy:
– zapalenie dziąseł (gingivitis),
– zapalenie przyzębia (periodontitis).
– periodontologiczne objawy chorób ogólnoustrojowych oraz chorób rozwojowych
i nabytych
– periimplantitis
Gingivitis cechuje się stanem zapalnym w obrębie powierzchownych struktur dziąsła.
Powodowane jest najczęściej nadmiernym nagromadzeniem płytki nazębnej z której tworzy
się kamień nazębny (pochodzenia bakteryjnego). Pacjent skarży się na krwawienie podczas
szczotkowania zębów które jest pierwszym objawem toczącego się stanu zapalnego.
W badaniu można wykazać zaczerwienienie oraz obrzęk dziąseł, szczególnie w okolicy
brodawek i obszarów brzeżnych.
Długo trwające, nieleczone zapalenie dziąseł może rozwinąć się w poważniejszy stan,
nazywany zapaleniem przyzębia.
Periodontitis poza dziąsłami, procesem chorobowym obejmuje również tkanki okołozębowe
położone głębiej. Stopniowo dochodzi do utraty przyczepu, rozchwiania i ostatecznie
wypadnięcia zęba. Sam toczący się przewlekły stan zapalny często powoduje wysiew bakterii
i ma bardzo niekorzystny wpływ na narządy położone poza jama ustna jak serce, nerki czy
stawy.
Do nadmiernej odpowiedzi zapalnej ze strony przyzębia dochodzi w przebiegu innych chorób
ogólnoustrojowych takich jak cukrzyca, choroby przebiegające ze spadkiem odporności czy
ciąży.

W tych przypadkach odpowiednia profilaktyka chorób przyzębia ma szczególne znaczenia.
Do rozwoju chorób przyzębia mogą przyczynić się także źle wykonane uzupełnienia
protetyczne czy źle przeprowadzone leczenie zachowawcze.
Duże znaczenie ma także palenie papierosów, które zwiększa ryzyko  występowania chorób
przyzębia.
Współczesna periodontologia coraz częściej zmaga się ze stanami zapalnymi tkanek
otaczających implanty.
 Perimplantitis i jego leczenie stał się bardzo ważnym problemem którym zajmuje się
współczesna periodontologia. Zdrowe tkanki przyzębia  umożliwiają prawidłowe
funkcjonowanie implantu w jamie ustnej. Stan zapalny tkanek otaczających implant,
spowodowany odkładaniem się kamienia nazębnego prowadzi do uszkodzenia tych tkanek
i może stać się przyczyną utraty implantu.

Diagnostyka
Wywiad oraz prawidłowo przeprowadzone badanie pozwala na określenie stanu przyzębia
i potrzeb leczniczych pacjenta.
Lekarz wykonuje badanie przy użyciu specjalnej sondy( najczęściej zgłębnik WHO), które
pozwala określić stan przyzębia, pokazuje miejsca z występującym krwawieniem, ocenia
furkacje ( miejsce polączenia korzeni w zębach wielokorzeniowych), ocenia ruchomość
zębów oraz występowanie recesji ( zaniku dziąsła w okolicy zęba).
Bardzo ważna jest ocena higieny jamy ustnej, gromadzący się kamień jest główna przyczyna
powstawania zapaleń w opisywanej okolicy.
Lekarzowi przychodzą z pomocą również badania radiologiczne, zdjęcie pantomograficzne
czy też tomografia stożkowa które stały się standardem w diagnozowaniu chorób przyzębia.
Często wykorzystuje się testy biologiczne, określające ilość bakterii wywołujących zapalenia
przyzębia w badanych tkankach. Testy te opierają się o badanie obecności DNA
bakteryjnego.

Leczenie
W leczeniu przyzębia wyróżniamy 3 fazy leczenia.
I faza
dotyczy usunięcia przyczyny wywołującej stan zapalny czyli redukcji patogenów jamy ustnej.
Zaliczmy do  niej:

o dokładny skaling nadziąsłowy i poddziąsłowy, wygładzenie powierzchni
korzeni który polega na usunieciu złogów nazębnych ( kamienia nazębnego)
przy pomocy specjalnych urządzen ultradźwiękowych w których możemy
dobrać moc i kształt koncówki do wykonywanego zabiegu.
Do usuwania złogów poddziąsłowych wykorzystuje się kirety, ręczne
urządzenia służące do oczyszczania powierzchnii korzeni. W tej fazie leczenia
często wykorzystywane są specjalistyczne urządzenia takie jak Vector oraz

lasery, które mają na celu dokładne oczyszczanie i biostymulację regeneracji
taknek.
o ekstrakcję zębów, które nie rokują długoczasowego utrzymania
o likwidację ubytków próchnicowych oraz korekty poprzednio wykonanych
wypełnień i prac protetycznych,
o instruktaż higieny jamy ustnej i odpowiednią motywację pacjenta. ( wążna jest
odpowiednia technika czyszczenia zębów, nitkowanie przestrzeni
międzyzębowych, używanie specjalnych płynów do płukania jamy ustnej)

faza II- zabiegi korekcyjne
polega na wykonywaniu zabiegów chirurgicznych mających na celu leczenie tkanek
przyzębia pod kontrolą wzroku, zmianę morfologii tkanek zębowych, dziąseł, kości wyrostka
zębodołowego przywracając ich formę fizjologiczną, regenerację przyzębia.
wyróżniamy:

– gingiwektomię/ gingiwoplastykę
– operacje płatową
– sterowaną regenerację tkanek

Często wykonywane są również zabiegi z zakresu chirurgii śluzówkowo- dziąsłowej takie jak
przeszczepy dziąseł, leczenie recesji poprzez przesunięcie płatów dziąsłowych. Mają one na
celu przywrócenie fizjologii tkanek w leczonym obszarze.
Do fazy tej zalicza się także leczenie zgryzu i terapię odbudowująca mające na celu
eliminację węzłów urazowych( przedwczesnych kontaktów zębowych) , odbudowy
protetyczne i wykonywanie szyn łączących zęby.
faza III- podtrzymująca,  pozabiegowa
ma na celu zdefiniowanie czynników ryzyka występujących u pacjenta i współpraca z nim
mająca na celu utrzymanie odpowiedniej higieny jamy ustnej, jego motywacji,  a także
minimalizowanie wpływu czynników ryzyka na przebieg choroby.